donderdag 16 januari 2014

Verwondering

"De grootste vijanden van het oorspronkelijke denken zijn de gemeenplaats en de vanzelfsprekendheid. Vooral die laatste is de luie, lafhartige en gedachteloze onbezonnenheid waarmee iemand blind navolgt wat 'men' nu eenmaal meent te menen. Of het is een versteende denkgewoonte die zich heeft opgewerkt tot een overtuiging die geen tegenspraak meer duldt. Wanneer die houding algemeen is (en dat is ze!) en een gedeelde houding en dus een gemeenplaats wordt, dan vormt ze een bastion van onbegrip waarop iedere poging tot oorspronkelijk denken te pletter slaat." Prof dr ing Munnik, bijzonder hoogleraar, verbonden aan Stichting Thomas More , Universiteit Twente.

Bovenstaande is een aanval op het gebrek aan verwondering dat de mensheid parten speelt en in het bijzonder de Nederlandse bevolking. Verwondering is het beginsel van oorspronkelijk denken, de toestand van het denken kan alleen bestaan als de wereld in verbazing aanschouwd wordt. Waar de verwondering ophoudt begint het cynisme, de "luie, lafhartige en gedachtenloze onbezonnenheid waarmee iemand blind navolgt wat 'men' nu eenmaal meent te menen." 'Men' meent dat alle ellende en rotzooi dat 'van boven' komt louter en alleen van boven komt en nergens anders vandaan Als de zure regen die uit de hemel valt. 'Men' vergeet voor het gemak dat regenwater voor het uit de hemel valt, is gecondenseerd van het oppervlaktewater. Onderweg is het zuur geworden, vanwege de uitstoot die 'de oppervlakte' aangejaagd heeft door massaal fossielen te verbranden. Met andere woorden, alles wat 'men' roept, heeft het eerst over zichzelf uitgeroepen. 

Met verwondering los je de problemen niet op, verwondering is geen vraagbaak vol toepasbare kennis... Met verwondering valt niet te scoren, de mens in verwondering wordt juist bekeken als een naïeve persoonlijkheid die het allemaal niet begrijpt. Wat valt er te begrijpen? Volgens prof René Munnik is verwondering bij uitstek het terrein van de onbevangenheid, het kind zijn vooral. Kinderen kennen geen gemeenplaatsen en vanzelfsprekendheden. "Ze missen weliswaar de conceptuele rigiditeit (ook maar een aspect dat door weinigen wordt gedeeld trouwens) die je van het oorspronkelijk denken mag verwachten, maar ze beschikken over een benijdenswaardige onbevangenheid, een onvermogen om langs platgetreden paden te denken, omdat ze die nog niet kennen." Kinderen zijn experts in verwondering, die zonder enig winstoogmerk vragen stellen die menig volwassene uitgeteld als een murw geslagen bokser in de touwen doet belanden. Diezelfde volwassene die met geen mogelijkheid de diepheid van zulke vragen tot zich door kan laten dringen en een stereotiep verhaaltje ophangt over die koe die een haas vangt. 

's Avonds aan de toog gaan de babbelaars dan maar weer over op het joelen en brullen over maatregelen en beleidslijnen door de regering uitgevaardigd om een crisis te beteugelen die ze door hun eigen plempzucht hebben veroorzaakt. Vind je het gek dat ik nog nooit een koe een haas heb zien vangen?

(Citaten zijn allemaal van prof, dr, ing R. Munnik)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten